YÖK Başkanı Prof. Dr. M. A. Yekta Saraç'ın katılımıyla Yükseköğretim Kurulu tarafından Türkiye Yükseköğretim Sisteminin uluslararası arenada mevcut durumunun değerlendirildiği ve geleceğe yönelik planlamaların ele alındığı "Küresel Rekabet Ortamında Misyon Farklılaşması ve İhtisaslaşma Toplantısı" düzenlendi.
İlk kez sahiplerini bulacak olan eşdeğer veya ayrı 24 alanda uluslararası rekabet edilebilirliği değerlendirilen 10 üniversiteye verilen "Alan Odaklı Başarı Ödülleri"nin açıklandığı toplantıya YÖK Üyeleri, Türkiye'deki üniversitelerin rektörleri ve yurtdışındaki bazı üniversitelerden yöneticiler ile Quacquarelli Symonds (QS) ve University Ranking by Academic Performance (URAP) yetkilileri katıldı.
Üniversitelerin uluslararası alanda rekabet edebildiği alanların tespitine yönelik QS yetkilileri ile yapılan çalışmanın neticelerinin değerlendirildiği toplantının açılışında YÖK Başkanı Saraç bir konuşma gerçekleştirdi.
Konuşmasına ülkemizdeki üniversitelerin uluslararası rekabet ettiği alanların belirlenmesini QS grubundan geçtiğimiz yıl içerisinde talep ettiklerini söyleyerek başlayan YÖK Başkanı Saraç, QS Türkiye Ülke Direktörlüğü yetkililerinin bu kapsamda 46 alanda üniversitelerin çıktılarına bakarak üniversitelerimizin uluslararası düzeyde rekabet edebildiği alanları tespit ettiğini ve bu alanlarda faaliyet gösteren üniversiteleri belirlediğini vurguladı.
Toplam 10 üniversitenin eşdeğer veya ayrı 24 alanda uluslararası rekabet edilebilirliğinin değerlendirildiğini dile getiren YÖK Başkanı, bugünkü ödüllerin bu bağlamda üniversitelere takdim edileceğini ifade etti.
Dünyada ve bölgemizde ortaya çıkan ciddi sorunların, ülkeler arası politik çatışma ortamları, göçler, demografik yapıların değişmesine, eğitimin kalitesine, eğitimde fırsat eşitliğinin zedelenmesine zemin hazırladığını vurgulayan Başkan Saraç, "Dolayısıyla üniversiteler klasik çekirdek misyonlarının ve bilgiyi üretmedeki esas rollerinin yanı sıra kültürler arası anlayışların geliştirilmesi ve etik değerlerin de toplumda yer bulması gibi çalışmaları da bu esas görevleri arasına katmalıdırlar." diye konuştu.
Değişimin zor ama gerekli olduğunun altını çizen YÖK Başkanı, konuşmasına şu şekilde devem etti:
"Yükseköğretimde planladığımız ve uygulamaya konulan bütün değişiklikler, yükseköğretimde kaliteli bir sıçramaya ihtiyaç duyduğumuz içindir. Bu nedenledir ki; gelecek beş yılda planlı, programlı ve inançla çalışarak 2023 hedeflerine ulaşacağız. Bildiğiniz gibi 2018'de üniversite sayımız 184'e ulaştı ve bunların %32'si İstanbul'da, %14'ü Ankara'nın doğusunda. İstanbul'daki öğretim elemanı sayımız 30 bin, Güneydoğuda bölgedeki 9 ildeki öğretim elemanı sayımız 7.500. Yapılan düzenlemelerde dikkat aldığımız önemli hususlardan biri de bu göstergelerdir.
Dolayısıyla bu bağlamlarda alınan kararlarda, planlanılan değişimlerde reel durumları da asla göz ardı etmeden çalışmak durumundayız. Değişim ve dönüşüm, ciddi odaklanma, vizyon ve disiplin gerektirir. Hepimizin bu konuda hem fikir olduğundan eminim.
Dünyada üniversiteler kendi hedeflerine göre farklı özellikleri önemsiyorlar; örneğin bir üniversitenin bütün öğrencilerinin uluslararası deneyimi olmasını, yine başka bir üniversitenin mühendislerin, matematikçilerin, fizikçilerin, beşeri bilimler ve sosyal bilimlerden de derece almalarını şart koştuğunu görüyoruz. Buna gerekçe olarak, asıl bilim dallarının toplumda bulması gereken yerin ne olduğu ve konunun liderliğine daha başarıyla ulaşılabilecek olması gösteriliyor. Bu örnekleri farklı coğrafyalarda çok daha ilginç örneklerle çoğaltmak mümkün."
Bütün dünyada olduğu gibi ülkemizde de üniversitelerin birbirinin aynısının olmasını beklemediklerini ve bunu tasvip etmediklerini dile getiren Başkan Saraç, "Üniversitelerimiz yeni sistemler ile -ısrarla kaliteyi koruyarak, geliştirerek- her alanda kendi misyonlarını ortaya koyabilirler. Yeni YÖK olarak aldığımız bütün kararlar, ciddi anlamda üniversitelerimize bir yetki devridir. Yani uzun yıllardır talep edilmekte olan adem-i merkeziyet kavramı yeni YÖK ile hayat bulmaktadır. Bu çalışmalarla yerel ve küresel ölçekte rekabetçi bir yükseköğretim sistemine doğru tedrici bir geçiş planlanmaktadır." ifadelerinde bulundu.
YÖK Başkanı Saraç, son 10 yılda bütün dünyada üniversitelerin değişen rollerinin, çekirdek misyonlarına yeni ilavelerin, bölgesel kalkınmaya, yerel ekonomilerin gelişmesine olan katkılarının, özellikle ülkelerin daha az gelişmiş kritik bölgelerindeki rollerinin ve katkılarının, akıllı uzmanlaşmadaki önerilerin ve seçimlerinin 2018'de en çok konuşacağımız kavramlar olacağının önemine vurgu yaptı.
Yükseköğretim Kurulu olarak Bilim, Sanayi ve Teknoloji, Kalkınma, Maliye, Milli Eğitim'in bizzat Sayın Bakanları ve bürokratları ile bütün bu konularda yoğun çalışmalar yaparak disiplinli ve odaklı değişimi sürdürmekte olduklarının altını çizen YÖK Başkanı, katılımlarından dolayı tüm davetlilere teşekkürlerini sunarak konuşmasını tamamladı.
YÖK Başkanı Prof. Dr. M. A. Yekta Saraç'ın toplantıda yaptığı konuşmanın metni için tıklayınız.
Açılış konuşmasının ardından program, Türk Yükseköğretim Sistemi'nin mevcut durumu ile küresel ortamda bulunduğu konum hakkında yapılacak sunumlara geçildi.
Toplantının sunumlar kısmında YÖK Genel Kurul Üyesi ve Sabancı Üniversitesi Rektör Vekili Prof. Dr. Hasan Mandal "Küresel Akımlar, Zorluklar ve Fırsatlar: Türk Yükseköğretim Ekosistemi Değerlendirmesi (Misyon Farklılaşması ve İhtisaslaşma)" başlıklı, Huddersfield Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. David Taylor "Üniversite Stratejisini Belirlemede Uluslararası Ölçütleri Kullanmak" başlıklı, QS Danışmanlık Birimi Yöneticisi Vekili Jacques De Champchesnel ise "Sürdürülebilir Ortaklık ve İşbirliği" başlıklı sunumlarını gerçekleştirdiler.
Toplantının ilk bölümünü oluşturan sunumların tamamlanmasının ardından URAP Koordinatörü Prof. Dr. Ural Akbulut moderatörlüğünde, YÖK Üyesi Prof. Dr. Hasan Mandal, Bilkent Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Orhan Aytür, Huddersfield Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. David Taylor, İstanbul Teknik Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Alper Ünal, İstanbul Teknik Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ahmet Gül'ün panelist olarak katılımıyla gerçekleştirilen "Küreselleşen Dünya'da Türk Üniversitelerinin Performansı Nasıl İyileştirilebilir?" başlıklı panel oturumuna geçildi.
Türkiye Yükseköğretim Sisteminin uluslararası arenada mevcut durumunun değerlendirildiği ve geleceğe yönelik planlamaların ele alındığı panelde, katılımcılar ile panelistler arasında görüş ve önerilerin paylaşılarak mevcut sorunların istişare edildiği soru-cevap kısmı düzenlendi.
Panelin ardından "Alan Odaklı Başarı Ödülü"nü almaya hak kazanan eşdeğer veya ayrı 24 alanda uluslararası rekabet edilebilirliği değerlendirilen 10 üniversitenin rektörüne, YÖK Başkanı Prof. Dr. M. A. Yekta Saraç tarafından başarı ödülüne ilişkin sertifikaları takdim edildi.
Buna göre Ankara, Bilkent, Boğaziçi, Ege, Hacettepe, İstanbul, İstanbul Teknik, Koç, Orta Doğu Teknik ve Sabancı Üniversiteleri, "Alan Odaklı Başarı Ödülleri"nin sahibi oldu.